„Czar Jawy – batik. Tradycyjne tkaniny indonezyjskie”
Na wystawie można zobaczyć 75 tradycyjnych tkanin indonezyjskich, z Jawy, z końca XIX w. aż po lata 70. XX w., wykonanych techniką batiku. Pochodzą one z prywatnych zbiorów niemieckiego kolekcjonera: Rudolfa G. Smenda. Tkaniny tego typu wykorzystywano w ubiorze zarówno codziennym, jak i odświętnym. Pierwotnie taki strój był wyznacznikiem statusu społecznego i każdy region, a nawet ród charakteryzował się odrębnym stylem. Na wystawie są prezentowane tkaniny, które stanowią elementy tradycyjnego indonezyjskiego stroju męskiego i kobiecego takie jak: iket kepala – chusta noszona jako nakrycie głowy przez mężczyzn, kemben – długa, prostokątna tkanina opasywana wokół torsu (obecnie noszona przez kobiety jedynie na dworach) czy sarong – spódnica męska lub kobieca. Wzory zastosowane w batikach miały często znaczenie symboliczne. Pojawiały się w nich motywy roślinne, zwierzęce, geometryczne, a nawet sceny rodzajowe. Tkaniny zdobione tą techniką spełniały również funkcje obrzędowe i sakralne.
Uzupełnieniem wystawy są tkaniny prezentujące każdy z etapów powstawania batiku, mapa pokazująca zasięg jego występowania w Indonezji, a także cykl fotografii osób w uroczystych, tradycyjnych strojach.
Indonezyjskie słowo batik oznacza zarówno technikę barwienia tkanin z zastosowaniem płynnego wosku, jak i samą tkaninę dekorowaną w ten sposób. Technika tworzenia batiku polega na nakładaniu bezpośrednio na tkaninę wzorów z płynnego wosku, a po jego wyschnięciu na zanurzaniu jej w zimnych kąpielach barwiących. Fragmenty pokryte woskiem zachowują pierwotny kolor, pozostałe części zyskują nowy. Cykl powtarza się kilkakrotnie, nakładając kolejne warstwy wosku i zanurzając tkaninę w coraz ciemniejszych barwnikach. Następnie wkłada się ją do wrzątku, by usunąć wosk, poddaje praniu, suszy, a w końcu prasuje między dwiema warstwami białego papieru.
--
Budynek D, II piętro
Wystawa czynna od 6.04.2017 r. do 24.09.2017 r.
Kuratorka: Jolanta Piwońska
Projekt ekspozycji i projekt graficzny: Mieczysław Owczarek
