Hasło przewodnie 18. Międzynarodowego Triennale Tkaniny
Dekonstrukcja / Rekonstrukcja
Napędzane silną potrzebą zmiany, budowane przez wieki systemy i struktury są dziś kwestionowane, przekształcane lub odrzucane. Pragnienie zbudowania sprawiedliwego świata wywołuje opór przeciwko starym i nowym schematom kolonizacyjnym i ideologiom etno-faszystowskim. Wszystkie formy niesprawiedliwości są krytykowane, a kwestie środowiskowe, rasowe i imigracyjne dominują w debatach. Uproszczone pojęcia płci i ról społecznych są rozbijane i rozszerzane. Rośnie opór wobec nadmiernej zależności od technologii i automatyzacji oraz algorytmów, które sterują naszym życiem. Widzimy pragnienie dotarcia do źródeł tego, co zostało zniszczone w dążeniu do globalizacji i uniwersalnego ładu. Reguły i prawa opracowane, zmodyfikowane, rozszerzone i siłą narzucone porządkowi naturalnemu zakłóciły struktury, które istniały przez wieki. Zniekształciły zróżnicowany, zdywersyfikowany obraz rzeczywistości.
Teraz zagubieni i rozczarowani podejmujemy próbę powrotu do archetypów, do tego, co rdzenne i pierwotne. Szukamy śladów, próbujemy zrekonstruować zburzone porządki i kultury. Odnajdując ocalałe okruchy, staramy się odczytać historię, której są częścią, odnaleźć nasze miejsce w tej różnorodności. Chcemy, aby pozostałe znaki zaprowadziły nas do źródeł. W naturze upatrujemy ratunku, pragniemy zatrzymać się na chwilę, wsłuchać w biologiczne rytmy życia. Ale czy dekonstrukcja usankcjonowanej przez wieki centralnej pozycji człowieka jako miary wszechświata i próba zajęcia naszego miejsca obok innych form życia uczynią nas jednym z elementów wielkiej sieci powiązań? Czy poszerzy to naszą perspektywę poznawczą i odtworzy utracone powiązania między naturą ożywioną i nieożywioną? Podobnie, czy zwrócenie się ku rdzennym systemom wiedzy dekonstruuje hegemoniczną episteme i zmienia hierarchie w budowaniu wiedzy i dyskursu?
Poddanie osiągnięć naszej cywilizacji krytycznej analizie oznacza znalezienie się w kryzysie. Chociaż kryzys może przynieść refleksję i walkę o lepsze jutro, jakie to będzie jutro? Czy będzie to zwykłe przetasowanie starego porządku, czy raczej nowy i inny świat – taki, w którym współistnienie jest możliwe i nie ma ciągłej agresji i gry o władzę? Jak wiemy, potrzeba porządku jest wpisana w naszą ludzką naturę. Potrzebujemy go, aby określić nasze miejsce w złożonym świecie. Zmęczeni tempem zmian, wrażeniem chaosu, możemy pośpiesznie przywrócić i zrekonstruować przeszłość, która powinna pozostać pogrzebana.
Chociaż rekonstrukcja jest pojęciem ogólnym, w kontekście tego triennale myślimy o tym słowie poprzez idee renowacji i naprawy. Ufamy, że artystyczna wyobraźnia poprowadzi nas w zniuansowanych i ekspansywnych kierunkach. Ponadto, tkanina jest pojemną metaforą szerokiego zakresu procesów i dyskursu. Jest jak ciało świata. Jak żadna inna materia, pozwala na wprowadzanie zmian. W praktykach sztuki współczesnej używanie tkanin konceptualnie, materialnie lub technicznie przebiega równolegle do tego, jak świat kwestionuje stare porządki, przekonania i schematy. Takie działania często nie niszczą tkaniny, raczej odnawiają i przekształcają, stając się kanałem dla nowych form, narracji i znaczeń. W związku z tym współcześni artyści różnych pokoleń, płci i narodowości wykorzystujący medium tkaniny, metodologię tekstyliów lub przeplatający tekstylia z nowymi praktykami medialnymi są zapraszani do proponowania i przesyłania prac odpowiadających dekonstrukcji lub rekonstrukcji złożonych systemów społecznych, politycznych i ekonomicznych obecnego świata oraz wszystkich tych doświadczeń, które plasują się pomiędzy.
kuratorki
Marta Kowalewska i Bukola Oyebode-Westerhuis
Dowiedz się więcej