Struktury Przeplatania

Struktury przeplatania: tkanina jako materiał, metoda, nośnik

Tkanina towarzyszy człowiekowi od tysiącleci, przez co jest jednym z ważniejszych nośników pamięci kulturowej. Wielość znaczeń przypisywanych tekstyliom i rozmaitość ról, jakie pełnią w naszej kulturze (np. symbolika ubioru, konotacje religijne i społeczne, kolorystyka tradycyjnych użytkowych tkanin), sprawiają, że na wielu poziomach to tkaniny opowiadają nam historię o przemianach współczesnego świata. Jaka to historia? A trafniej: jakie to historie przeplatają się i tkają nawzajem z wątków tradycji, artystycznych praktyk i teorii? W projekcie Struktury przeplatania odpowiedzi na te pytania będziemy poszukiwać w trzech perspektywach badawczo-artystycznych, z których każda opiera się na innych metodologiach i strategiach pracy z tkaniną jako medium współczesnej praktyki artystycznej.

Punktem wyjścia dla pierwszej z nich – zatytułowanej „Tkanina to wiele rzeczy” – jest przekonanie, że bogactwo współczesnej sztuki tekstylnej zostało utkane z tradycji. Podczas cyklu seminariów prowadzonych przez zaproszonych historyków i badaczy kultury wizualnej, oraz czterech tematycznych rezydencji artystycznych pierwszoplanową rolę odegra materia tkaniny i jej powiązanie z ludowością. Historia techniki tkanin dwuosnowowych uprawiana na Podlasiu oraz specyfika różnych technik tkackich z północnej Norwegii, a także historia wielokulturowości i rozwoju przemysłu bawełnianego w Łodzi i Białymstoku będą pretekstem do wieloaspektowego spojrzenia na przykłady kultury materialnej, obiekty rzemiosła i dzieła sztuki, których znaczenia i tożsamości są wytwarzane przez określone formy ornamentów, ikonografii oraz przeznaczenia. Uczestnicy biorący udział w tym formacie projektu to artystki i artyści studiujący na Wydziale Sztuki Współczesnej, Designu i Muzyki Uniwersytetu w Bergen oraz Szkoły Doktorskiej na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, których realizacje, powstałe w ramach wspólnych doświadczeń, spotkają się na wystawie prezentowanej w Łodzi i Bergen.

„Tkanina jako materiał uległy” to tytuł drugiej perspektywy – koncentrującej się na obecności tkaniny w przestrzeni instytucjonalnej i kontekstach wystawienniczych. W jaki sposób tkanina artystyczna pojawiła się na muzealnych ekspozycjach? Jakie narracje budowano z jej udziałem i jak zmieniały się one na przestrzeni poszczególnych dekad? Jaką rolę w pisaniu historii tkaniny artystycznej odegrało ufundowane w 1962 roku Biennale w Lozannie? To tylko wybrane pytania, które zostaną postawione zaproszonym krytykom i kuratorom podczas międzynarodowego sympozjum oraz w antologii o charakterze źródłowym.

W trzeciej perspektywie badawczo-artystycznej tytułowy „Materiał znaczeń” to interpretacja i analiza tkaniny jako nośnika krytycznych postaw reprezentowanych w twórczości współczesnych artystek i artystów. W ich praktykach tkanina przestaje pełnić funkcję historycznego dokumentu a staje się komentarzem, który wskazuje na ważne i aktualne zjawiska społeczno-polityczne. Ta różnorodność postaw i języków wizualnych wybrzmi na międzynarodowej wystawie zorganizowanej w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi.

Na poszczególne części projektu składa się bogaty program wydarzeń skierowany do różnych grup odbiorców, służący wymianie wiedzy i doświadczeń zarówno pomiędzy praktykami sztuki, jak i publicznością muzeum.