Virgin Mary Wears The Trousers
Wyzwolona Maria i Jezus Rebeliant
„Virgin Mary Wears The Trousers”
wiosna-lato 2002
Show odbył się 17.09.2001 r. Z powodu dokonanego kilka dni wcześniej zamachu na World Trade Center w Nowym Jorku niektórzy projektanci zrezygnowali z organizacji pokazu. London Fashion Week rozpoczął się minutą ciszy.
***
W kolekcji pojawił się wizerunek Marii z Dzieciątkiem wykonany w skóroplastyce i stuły. Ozdobami stały się odpustowe różańce, wota i aplikacje przedstawiające winogrona, kłosy, kielichy.
***
Maryjne wątki w twórczości Arkadiusa powiązać można z polską religijnością.
„Kult maryjny, tak znamienny dla religijności szlacheckiej, był (i jest) silnie rozpowszechniony w ludowym katolicyzmie. I tu, i tam nie czczono jakiejś Matki Boskiej, ale tę konkretną z Jasnej Góry czy Gidel. Każda z nich słynęła określonym rodzajem łask (na terenie Polski przedrozbiorowej było ponad 400 cudownych wizerunków Matki Jezusa). Kalwarie ze stacjami męki Pańskiej, tak gorliwie fundowane (i odwiedzane) przez szlachtę, stały się następnie ulubionymi miejscami pielgrzymek ludu (vide słynna do dziś Kalwaria Zebrzydowska)” – tłumaczy Janusz Tazbir w „Kulturze szlacheckiej w Polsce”.
Maria z Londynu nie przypominała posłusznej Bogu i poświęconej macierzyństwu dziewicy znanej z Ewangelii i tekstów apokryficznych. Była wyzwolona, silna i swobodnie ubrana. Spodnie, które założyła, symbolizowały równość płci.
Maria w spodniach przypomina Grażynę z dramatu Adama Mickiewicza i św. Joannę d’Arc. Obie włożyły męskie zbroje i stanęły do walki, poświęcając życie. „W śmierci Grażyny dopatrywano się ceny za naruszenie porządku świata i przekroczenie kobiecej roli” – pisze Maria Janion w „Kobietach i duchu inności”. Na wybiegu Arkadiusa kobieta święci triumfy.
***
„Religia to wolność i miłość” – twierdził Arkadius. Terror, wojny, ludobójstwa i dyskryminacje usprawiedliwiane są religijną koniecznością. Należy zatem cofnąć się do stanu duchowego niemowlęctwa, by zrozumieć, że wszyscy jesteśmy równie słabi i niewinni. Nadrukowane na ubraniach niemowlę to figura człowieka wolnego od motywowanej religijnie nienawiści.
***
W finale pokazu Arkadius wyszedł na wybieg w koronie cierniowej i przybrał pozę ukrzyżowanego. „Jezus to antyestablishmentowy rebeliant stojący po stronie biednych i wykluczonych” – podsumował.
***
Na modelkę Kasię Pysiak nałożono obraz wzorowany na złotniczych sukniach nakładanych na przedstawienia Marii, np. Matki Boskiej Częstochowskiej. Nie ona była jednak inspiracją Arkadiusa, lecz barokowa rzeźba Najświętszej Maryi Panny od Nadziei z bazyliki La Macarena w Sewilli. Figura ma naturalne włosy i kilka sukien na zmianę. W Wielkim Tygodniu opuszcza ołtarz i staje się gwiazdą spektakularnych ulicznych procesji.
***
Buty zaprojektował Jimmy Choo.
Oprócz cenionych modelek, np. Małgorzaty Frąckowiak, po wybiegu przeszedł celebryta z programu „Big Brother”.
Fragment tekstu zrealizowanego w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
The Liberated Mary and the Rebel Jesus
"Virgin Mary Wears the Trousers”
Spring/Summer 2002
The show was held on September 17, 2001. Due to the attack on the World Trade Center in New York just days prior, some designers decided to call off their shows. London Fashion Week began with a minute of silence.
***
The collection featured stoles and a leather art image of the Virgin and Child. Rosaries, votive objects and appliqués of grapes, ears and chalices served as ornaments.
***
The Marian themes in Arkadius' work can be linked to Polish religious tradition.
"The Marian cult, so characteristic of noble religiosity, was (and still is) quite widespread in popular Catholicism. Whether here or there, not just any Virgin Mary was worshipped but the specific ones from Jasna Góra or Gidle. Each of them was famous for a particular kind of grace (there were more than 400 miraculous images of the Mother of Jesus in pre-partition Poland). Calvaries with the stations of Christ's Passion, so eagerly financed (and visited) by the nobility, later became the favourite places of pilgrimage of the people (see the still famous Kalwaria Zebrzydowska),” explains Janusz Tazbir in the book Kultura szlachecka w Polsce (Culture of the Nobility in Poland).
Mary in London was a far cry from the Virgin from the Gospels and apocryphal texts, who was obedient to God and devoted to motherhood. She was liberated, strong and casually dressed. The trousers she wore symbolised gender equality.
Mary wearing trousers reminds us of Grażyna, a character from an Adam Mickiewicz poem, and of Joan of Arc. Both put on men's armour and stood up to fight, sacrificing their lives. "Grażyna's death was seen as the price she paid for violating the world order and transgressing the female role,” writes Maria Janion in Kobiety i duch inności (Women and the Spirit of Otherness). On Arkadius’ catwalk, the woman is triumphant.
***
"Religion is freedom and love," said Arkadius. Terror, wars, genocide and discrimination are justified by religious necessity. One must therefore retreat to a state of spiritual infancy to understand that we are all equally weak and innocent. The infant printed on the clothing is a figure of a human being free from religiously motivated hatred.
***
In the show's finale, Arkadius walked down the catwalk wearing a crown of thorns and assuming the pose of the crucified Christ. "Jesus is an anti-establishment rebel who stands with the poor and the marginalised," he concluded.
***
Superimposed onto the model Kasia Pysiak was an image inspired by the gilt robes worn by Mary in paintings like the Our Lady of Czestochowa. Yet, it was not that painting that was Arkadius' inspiration, but a Baroque sculpture of the Virgin Mary of Hope from the Basilica of La Macarena in Seville. The figure has natural hair and wears several different garments. During Holy Week, she leaves the altar and becomes “the star” of spectacular street processions.
***
The shoes were designed by Jimmy Choo.
Walking the catwalk were Małgorzata Frąckowiak and other famous models, as well as a celebrity from Big Brother.
This is an excerpt from a text that was produced with a grant from the Ministry of Culture and National Heritage.
